ႏုိင္ငံေရးႏွင့္၀တၳဳအႏုပညာ ေဒါက္တာခင္ေမာင္၀င္း (သခ်ၤာ)

ႏုိင္ငံေရးႏွင့္၀တၳဳအႏုပညာ

ေဒါက္တာခင္ေမာင္၀င္း (သခ်ၤာ)

            ၀တၳဳတစ္ခုသည္ ႏုိင္ငံေရး၀တၳဳဟူသည္မွာ ထုိ၀တၳဳအေပၚျမင္ေသာ စာဖတ္သူအေပၚတည္သည္။ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ ၀တၳဳေရးဆရာသည္ ႏုိင္ငံေရး၀တၳဳအေနျဖင့္ ေရးသားထားျခင္း မဟုတ္ေသာ္လည္း၊ စာဖတ္သူကႏုိင္ငံေရးအျမင္မ်ိဳးျဖင့္ ျမင္ႏုိင္ပါသည္။ ဥပမာ တစ္ခုအေနျဖင့္ မစႏၵာေရးေသာ္ - ေမာင္ေျခာက္ ခ်က္၏ ဒႆန - ၀တၳဳကို ၾကည့္ပါ။ ဤ၀တၳဳကို စာေရးဆရာမအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံေရး၀တၳဳအျဖစ္ ေရးခဲ့ျခင္း ဟုတ္ မဟုတ္ကိုေတာ့ မသိပါ။ သုိ႕ေသာ္ ေအာက္ပါကို ႏုိင္ငံေရးပညာေပးေသာ စာပုိဒ္အျဖစ္လွ်င္  ေဆာင္း ပါးေရးသူအေနနဲ႕ႏုုိင္ငံေရး၀တဳဟုု ျမင္မိပါတယ္။ ထုိစာပုိဒ္ကို ဖတ္ၾကည့္ၿပီး သေဘာတူ မတူကို စာဖတ္သူကိုယ္တုိင္သံုးသပ္ ၾကည့္ပါ။ ကေလး၏အေျပာျဖင့္ သူ႕ခံသားခ်က္မ်ားကို ေရးထားပံုမွာ ဤသုိ႕ျဖစ္သည္။

            ကၽြန္ေတာ္ငယ္စဥ္က၊ ဘာျဖစ္ခ်င္တာ္လုိ႕ဘဲေျပာလုိက္၊ ေျပာလုိက္၊ အေမက စာႀကိဳးစားဖုိ႕ဘဲ ေျပာတာဘဲ။ သားကဆရာ၀န္ျဖစ္ခ်င္တယ္ ဘာလုပ္ရမလဲေမးရင္ - သားေက်ာင္းမွန္မွန္တက္၊ စာႀကိဳးစား တဲ့၊ အေမတို႕လုိအင္ဂ်င္နီယာႀကီး ျဖစ္ခ်င္တယ္ဆုိလည္း၊ သားေက်ာင္းမွန္မွန္တက္၊ စာႀကိဳးစားတဲ့။ တစ္ေန႕မွာ ပုိက္ဆံအလြန္ခ်မ္းသာတဲ့ သူေဌးႀကီးကို ေတြ႕ေတာ့ - သားသူ႕လုိသူေဌးႀကီးျဖစ္ခ်င္တယ္ ဆုိေတာ့ ေမေမက အရင္လုိ - ေက်ာင္းမွန္မွန္တက္၊ စာႀကိဳးစားလုိ႕ ေျပာသံမၾကားရတာ ဆန္းေနတယ္။

            ဤသည္ကား ကေလးတစ္ေယာက္၏အေတြးကို ေရးသားေဖာ္ျပထားပံုျဖစ္ပါသည္။ ႐ိုး႐ိုး႐ွင္း႐ွင္း ေလးျဖင့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ကို ေပၚလြန္ေစပါသည္။ ဒါမ်ိဳးကို ႏုိင္ငံေရး၀တၳဳဟု စာေရးသူက ျမင္မိပါသည္။ စာဖတ္သူမ်ား သေဘာတူမတူမသိပါ။

ထုိအျဖစ္မ်ိဳးကို ႀကံဳဖူးေသာေၾကာင့္လားေတာ့မသိပါ။ Politics and the Novel က်မ္းထဲတြင္ စာေရးဆရာအာဘင္ဟုိး (Irving Howe) က ဤသို႕ေရးထားပါသည္။ ႏုိင္ငံေရး၀တၳဳဟူသည္မွာ ကၽြန္ေတာ္ (အာဘင္ဟိုး) က ႏုိင္ငံေရး၀တၳဳဟုသတ္မွတ္ေသာ ၀တၳဳမ်ိဳးကိုေခၚပါသည္။

ႏုိင္ငံေရး၀တၳဳမ်ားထဲတြင္ ႏုိင္ငံေရးသေဘာတရားမ်ားကိုထည့္သြင္းနည္းအမ်ိဳးမ်ိဳး႐ွိပါသည္။ ထည့္ သြင္းပံုထည့္သြင္းနည္းကို သိ႐ွိရန္အခ်ိဳ႕ေသာ ၀တၳဳမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ပါမည္။

႐ု႐ွားစာေရးဆရာေဒါ့စတုိလက္စကီး (Dostoveski, 1821-1881) ကိုေလ့လာၾကည့္ပါမည္။ ေဒါ့စတိုဘက္စကီးသည္ ဖဲသမား၊ ေတာ္လွန္ေရးသမားႏွင့္အေတြးအေခၚပညာ႐ွင္တစ္ေယာက္ျဖစ္သည္။ သူသည္ 1849 မွ 1854 ခုႏွစ္အတြင္းတြင္ စုိင္ေဘးရီးယား (Siberia) တြင္ ႏုိင္ငံေရးျပစ္မႈျဖင့္ အက်ဥ္းခ်ခံ ေနခဲ့ရသည္။ စုိင္ေဘးရီးယားမွ ထြက္လာၿပီးသည့္ေနာက္သူသည္ ခရစ္ယာန္ဘာသာကို ကိုးကြယ္သူျဖစ္လာ သည္။ 1867 ႏွင့္ 1871ၾကားတြင္ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံတြင္ ေနထုိင္ခဲ့သည္။ သူ၏ထင္႐ွားေသာ ၀တၳဳမ်ားမွာ - Crime and Punishment, The Possessed, The Brothers Karamazov, The Idiot တုိ႕ျဖစ္ၾကသည္။ Crime and Punishment ႏွင့္ The Brother Karamazov တုိ႕သည္ ထင္႐ွားေသာ႐ုပ္႐ွင္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ The Brothers Karamazov တြင္ Yul Brynner သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ေဒါ့စတုိဘက္စကီးသည္ အလြန္ထူး ျခားေျပာေျမာက္ေသာဇာတ္ေကာင္မ်ားကို ဖန္တီးသူအျဖစ္ထင္႐ွားခဲ့သည္။ သူ၏၀တၳဳမ်ားတြင္ ဇာတ္ေကာင္ မ်ား၏စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာအတြင္း ပဋိကၡမ်ားကို ဦးစားေပးသည္။

ေဒါ့စတုိလက္သကီး၏ အထင္႐ွားဆံုးေသာ ႏုိင္ငံေရး၀တၳဳမွာ The Possessed ျဖစ္သည္။ ထုိ၀တၳဳ ႏွင့္ပတ္သက္၍ သူကိုယ္တုိင္က ဆုိသည္မွာ - ဒီ၀တၳဳကို ေရးတဲ့ရည္႐ြယ္ခ်က္ဟာ အေတြးအေခၚေတြကို ေဖာ္ထုတ္ျပသရာမွာ အႏုပညာကို လံုး၀ဂ႐ုမစုိက္ပါဘူး။ ဒီ၀တၳဳဟာ အေရးအသားအားျဖင့္ လက္ကမ္းစာ ေစာင္၊ ေၾကာ္ျငာစာ႐ြတ္အဆင့္အထိနိမ့္က် ခ်ပ္သြားခ်ားပါေစ၊ ေဖာ္ျပခ်င္တဲ့အေတြးအေခၚေတြကို ေဖာ္ထုတ္ျပသရရင္ ေၾကနပ္ပါတယ္။ - ဟူ၍ျဖစ္သည္။

သူသည္ ဤကဲ့သုိ႕ ေျပာခဲ့ေသာ္လည္း သူ၏၀တၳဳသည္ စာေပ႐ႈေထာင့္မွ အႏုပညာေျမာက္ေသာ ဂႏ¨၀င္၀တၳဳတစ္ခုျဖစ္လာပါသည္။

၀တၳဳထဲတြင္ ႏုိင္ငံေရး သေဘာတရားမ်ားကို ေဖာ္ျပတာခ်င္းတူေသာ္လည္း၊ ေဖာ္ျပပံုေဖာ္ျပနည္းကြဲ ျခားေသာ စာေရးဆရာတစ္ဦးမွာ ျပင္သစ္စာေရးဆရာစတင္ဒယ္ (Stendhal 1783-1842) ျဖစ္သည္။ စတင္ဒယ္သည္ ေခတ္သစ္စိတ္ပညာ ပုိင္းဆုိင္ရာ၀တၳဳဖခင္ဟုလည္း အမည္တြင္ေသာသူျဖစ္ပါသည္။ စတင္ဒယ္၏၀တၳဳမ်ားသည္ သူ၏ဘ၀ကိုလည္း ထင္ဟပ္သည့္အတြက္ သူ႕၀တၳဳမ်ားကိုနားလည္းေစရန္ သူလႈပ္႐ွား႐ုန္းကန္ရေသာ ေနာက္ခံကိုလည္းသိရန္လုိပါသည္။ သူ႕အ႐ြယ္ေရာက္သည့္အခ်ိန္တြင္ ျပင္သစ္ ေတာ္လွန္ေရးၿပီးဆံုးၿပီ ျဖစ္သည္။ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား မ႐ွိေတာ့ပါ။ ေတာ္လွန္ေရး၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္ ပန္းတုိင္ေနရာတြင္ အက်င့္ပ်က္ျခင္း၊ စာရိတၱေဖာက္ျခင္းတုိ႕သာအစား၀င္ေရာက္လာသည္။ ႏုိင္ငံေရး ႐ႈေထာင့္မွၾကည့္လွ်င္ သူေဌးသူၾကြယ္၊ ေျမပုိင္႐ွင္၊ လုပ္ငန္းပုိင္႐ွင္သည္ေခတၱ႐ႈံးနိမ့္ခဲ့ေသာ္လည္း လူမႈေရး နယ္ပယ္တြင္ သူတုိ႕သာျပန္၍ ႀကီးစိုးမည္သေဘာျဖစ္သည္။ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးက ဆန္႕က်င္ခဲ့ေသာ ဘုရင္စနစ္ေနရာတြင္ ေနာက္ထပ္ဘုရင္စနစ္အသစ္တစ္ခုေရာက္လာသည္။

စတင္ဒယ္ကို ေ၀ဖန္ေသာသူမ်ားက စတင္ဒယ္သည္ စိတ္ဓာတ္၊ ယံုၾကည္ခ်က္ စသည္တုိ႕ကို ဟုိမေရာက္ ဒီမေရာက္၊ ႐ႈပ္ေထြးေသာသူ၊ သူ၏၀တၳဳမ်ားထဲတြင္လည္း ယင္း႐ႈပ္ေထြးမႈ၊ ေရာေထြးမႈမ်ား ေပၚလြင္ေနသည္ ဟုဆုိၾကသည္။

စတင္ဒယ္၏ ၀တၳဳမ်ားထဲတြင္ ႏုိင္ငံေရးသေဘာတရားမ်ား ျပည့္နက္ေန၏။ သို႕ေသာ္ သူ၏ ဇတ္ေကာင္သည္ ဘာကိုယံုၾကည္သည္၊ ဘယ္ဘက္ကို လုိက္သည္ဟူသည္ကို မသိရဘဲသူ၏၀တၳဳမ်ား သည္ ၿပီးဆံုးသြားသည္။ ဤေနရာတြင္ စတင္ဒယ္သည္ ေဒါ့စတုိဘက္စကီးနဲ႕ ကြားျခားပါသည္။ ေဒါ့တုိဘက္စကီးသည္ သူဆုိင္ေဘးရီးယားအေတြ႕အႀကံဳေၾကာင့္ ဆုိ႐ွယ္လစ္၀ါဒကို ဆန္႕က်င္္သူျဖစ္ၿပီး ထုိအယူအဆသည္ သူ၏၀တၳဳ The Possessed ထဲတြင္ ထင္႐ွား႐ွားေပၚလြင္ေနသည္။

စတင္ဒယ္၏၀တၳဳျဖစ္ေသာ The Red and The Black သည္ အထင္႐ွားဆံုး၀တၳဳျဖစ္သည္။ ထုိ ၀တၳဳကို ဖတ္ေနသည့္အခ်ိန္တြင္ အျဖစ္အပ်က္မ်ားသည္ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးအၿပီး၊ ဘုရင္စနစ္အသစ္ တစ္ခုေအာက္တြင္ ျဖစ္ပ်က္ေနသည္ဟူသည္ကို အစဥ္သတိရေနေစသည္။ အလုပ္သမားလူတန္းစားမ်ား သည္ အႏွိမ္ခံမ်ားျဖစ္ေနၿပီး၊ ထုိေခတ္လူငယ္တစ္ဦးသည္ လူ႔ပတ္၀န္းက်င္တြင္ႀကီးပြားခ်မ္းသာခ်င္လွ်င္ သူ၏ အမွားအမွန္ကို ခြဲျခားသိတတ္ေသာစိတ္ကိုလံုး၀စြန္႕ပစ္ထားရမည္ ျဖစ္သည္ကို၀တၳဳထဲတြင္ ေဖာ္ထုတ္ ျပသထားသည္။

စတင္ဒယ္၏၀တၳဳမ်ားသည္ မည္သည့္အရာကိုမွ ထင္ထင္႐ွား႐ွားျပသျခင္းမ႐ွိ၊ ဇာတ္႐ွိန္ျမင့္တက္ လာခ်ိန္တြင္ စာဖတ္သူအား သူ႕စိတ္ကူးျဖင့္ သူမွန္းၾကည့္ရန္ထားခဲ့သည္ဟု ေ၀ဖန္သူမ်ားကဆုိၾကသည္။ စတင္ဒယ္သည္ ၀တၳဳထဲတြင္ ႏုိင္ငံေရးအခန္းက႑ႏွင့္ပတ္သက္၍ ၀တၳဳထဲမွာႏုိင္ငံေရးပါ၀င္လာျခင္းဟာ၊ ပြဲထဲမွာ ေသနပ္သံတစ္ခုၾကားလုိက္ရသလုိပါဘဲ - ဟုဆုိလိုက္ၿပီး၊ ၎ကိုဘာမွဆက္လက္၍ ဖြင့္ဆုိျခင္းမျပဳ ဘဲ၊ ထားပစ္ခဲ့သကဲ့သုိ႕ ျဖစ္ေလသည္။

က်မ္းကိုး

Irving Howe     :     Politics and the Novel

Stendhal          :     The Red and the Black

Dostovesky     :     The Possessed