တကၠသုိလ္ေရႊရီဝင္း
‘ေစ်း’ ဆုိတဲ့ ေဝါဟာရကို ငယ္စဥ္ကေလးဘဝကစၿပီး ၾကားခဲ့သိခဲ့တာပါ။ မနက္တုိင္း ‘ေဖေဖနဲ႔ေမေမ ေစ်းသြားတယ္’ ဆုိတဲ့စကားကို ၾကားဖူးခဲ့တယ္။ တကယ္လည္း ေဖေဖက ကားေမာင္းၿပီး ေမေမက ေဖ့ေဖ့ေဘး မွာ ထုိင္ၿပီး ေစ်းဝယ္ထြက္တယ္ေပါ့။
ကိုယ္ကုိယ္တုိင္အရြယ္ေရာက္ေတာ့လည္း ကုိယ့္ရဲ႕အထက္အစ္ကိုနဲ႔ ေစ်းသြားရတာ မွတ္မိပါတယ္။ ေဖေဖက ေနာက္ပုိင္းေစ်းလုိက္ပုိ႔တာ အမွတ္မရေတာ့ပါ။ ေမာင္ႏွမနွစ္ေယာက္ ႀကံဳရင္ႀကံဳသလုိ သံေစ်း ၊ ေမာ္ တင္ေစ်း ၊ သိမ္ႀကီးေစ်း သြားၾကပါတယ္။ အမ်ားဆံုးသြားတာက သံေစ်းျဖစ္ပါတယ္။
ကုိယ္ေနတဲ့အိမ္က ျပည္လမ္းမီးရထားခံုးနဲ႔နီးတယ္။ ရန္ကုန္ေထာင္ႀကီးနဲ႔နီးတယ္။ ဒီေတာ့ အနီးဆံုး သံ ေစ်းသြားတာမွတ္မိတယ္။ အစ္ကိုလတ္က ကားေမာင္းၿပီး စာေရးသူက ေစ်းျခင္းေတာင္းကိုင္ၿပီး ေဘးကထုိင္ ေပါ့။
ေစ်းသြားရင္ ေမေမကမွာတက္တယ္။ ငါးအရွင္ေတြမဝယ္နဲ႔ ၊ ၾကက္လည္း အရွင္ေတြမဝယ္နဲ႔။ လုပ္ၿပီး သားေရာင္းတာပဲဝယ္တဲ့။ သံေစ်းေရာက္ရင္ ငါးေတြက အားလံုးလုိလုိ ရွင္ေနၿပီး ၾကက္ေတြကလည္း ျခင္း ေတာင္းေတြထဲမွာ ေအာ္ဟစ္ေနတာခ်ည္းပါပဲ။ ေမာင္ႏွမနွစ္ေယာက္ မ်က္စိပ်က္ ၊ မ်က္နွာပ်က္နဲ႔ ေမေမမွာတဲ့ ငါးေတြ ၾကက္ေတြရွာရတာ ေတာ္ေတာ္ခက္ပါတယ္။ ေစ်းသည္ေတြကလည္း ထူးဆန္းတဲ့ ေစ်းဝယ္သူေမာင္ႏွမကို ေငးၾကည့္လွ်က္ေပါ့။
ငယ္ငယ္က ေစ်းဝယ္တဲ့ ေစ်းေတြထဲမွာ သံေစ်းကို မွတ္မိေနတယ္။ အခုေတာ့ သံေစ်းကိုမေရာက္တာ ၾကာလုိ႔ မွတ္မိဖုိ႔မလြယ္ေတာ့ပါဘူး။
ေနာက္ ေဖေဖပင္စင္ယူၿပီး ေတာင္ဥကၠလာပ ေျပာင္းေနၾကတယ္။ ေတာင္ဥကၠလာပမွာေတာ့ နႏၵဝန္ ေစ်းနဲ႔ ကန္ဘဲ့ေစ်းကို မွတ္မိတယ္။ နႏၵဝန္ေစ်းက သံေစ်းနဲ႔ဆင္တူတယ္လို႔ထင္မိတယ္။ ကန္ဘဲ့ေစ်းကေတာ့ လမ္းေဘးတစ္ဖက္တစ္ခ်က္မွာ ေရာင္းတာျဖစ္လုိ႔ ေစ်းဝယ္ရတာ အရသာတစ္မ်ိဳး ခံစားရတယ္။ ေတာင္ဥကၠ လာပေရာက္ေတာ့ စာေရးသူ ဆယ္တန္းေအာင္ပါၿပီ။ ၁၉၆၆ ပါ။ ညီမေတြလည္း ေစ်းေတြဘာေတြ ဝယ္တက္ ေနပါၿပီ။
အခုလုိေစ်းေတြရွိသလုိ အိမ္ဆုိင္ ေစ်းဆုိင္ေတြ ဟုိးကတည္းက ရွိခဲ့တယ္။ ၁၉၅၀ ပတ္ဝန္းက်င္ နယူး လင္းလမ္း ( စကားဝါပင္လမ္း ) မွာ ေနစဥ္ကတည္းက ၿခံေထာင့္မွာ ေစ်းဆုိင္ေလးရွိတယ္။ အခုေခတ္စကားနဲ႔ ဆုိ ကုန္စံုဆုိင္ေပါ့။ ဆီ ၊ ဆန္ ၊ ဆား ၊ ငရုတ္ ၊ ၾကက္သြန္ ၊ ၾကက္ဥ အားလံုးေရာင္းတယ္။ အခုေခတ္ကုန္စံုဆုိင္ က စားေေသာက္ကုန္မေရာင္းဘဲ တျခား သံ ၊ တူ ၊ မီးေခ်ာင္း ၊ မီးလံုး ၊ မီးဖုိ အစံုေရာင္းတယ္။ အဲဒီၿခံေထာင့္က ေစ်းဆုိင္ကလည္း ေစ်းၿပီးရင္ အလြန္အသံုးဝင္ပါတယ္။ ငယ္ငယ္တုန္းက ၾကက္ဥတစ္လံုး ဆယ္ျပား ၊ တစ္က်ပ္ ဖုိးဆယ္လံုးနဲ႔ ဝယ္ခဲ့ရတာ အဲဒီဆုိင္ေလးပဲဆုိတာ မွတ္မိတယ္။
အခု ေတာင္ဥကၠလာပေရာက္ေတာ့လည္း အဲဒီလုိဆုိင္မ်ိဳးေတြ လမ္းေတြထဲမွာရွိတယ္။ ဒီေတာ့ ေစ်းမွာ ေမ့ခဲ့တာ ၊ အိမ္မွာ ထမင္းဟင္းခ်က္ဖုိ႔ ပစၥည္းျပတ္ရင္ အဲဒီေစ်းဆုိင္ေလးေတြက အသံုးတည့္ပါတယ္။
ေတာင္ဥကၠလာပမေျပာင္းခင္ ဝယ္ျဖစ္တဲ့ေစ်းက စေကာ့ေစ်းလို႔ေခၚတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေစ်းလည္း ပါပါတယ္။ အဲဒီမွာ အကၤ် ီခ်ဳပ္ ၊ အတြင္းခံအက်ၤ ီဝယ္တဲ့အခါဝယ္ ၊ ေအာ္ဒါမွာခ်ဳပ္တဲ့အခါ ခ်ဳပ္ပါတယ္။ ေမေမအပ္ေနက် အပ္ခ်ဳပ္ဆုိင္က ‘ေရႊၾကည္ဝင္း’ အပ္ခ်ဳပ္ဆုိ္င္ပါ။ ဘယ္ေတာ့မွာ ရက္ခ်ိန္းအတိအက်မၿပီးပါဘူး။ အဲဒီအပ္ခ်ုဳပ္ ဆုိင္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအပ္ခဲ့တာ ျပည္ရိပ္သာကိုေရာက္ၿပီးသည္အထိ အပ္ဆဲပါပဲ။ မိဘနဲ႔ေနစဥ္ကတည္းက ရက္ခ်ိန္းမမွန္တာ အိမ္ေထာင္က်ၿပီး ကေလးေတြရတဲ့အထိ ရက္ခ်ိန္းမမွန္ခဲ့ပါဘူး။ ဒီလုိျဖစ္ေပမယ့္လည္း စ ေကာ့ေစ်းက အဲဒီ ေရႊၾကည္ဝင္းအပ္ခ်ဳပ္ဆုိင္ကို စြဲစြဲၿမဲၿမဲ အပ္ၿပီးခ်ဳပ္ခဲ့ပါတယ္။ ရက္ခ်ိန္းေပးလုိ႔ သူ႔ဆုိင္ရွိရာ အ ေပၚထပ္ကိုေရာက္ရင္ ကုိယ္အပ္ခဲ့တဲ့ ပိတ္စကို သူ႔ရဲ႕မွန္ဗီရုိထဲမွာ ေနရာမယြင္းဘဲ ေတြ႔ခဲ့တာခ်ည္းပါပဲ။ သူက ေနာက္ထပ္ရက္ခ်ိန္းေပးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီရက္မွာလည္း အကၤ် ီမရပါဘူး။ ႏွစ္ခါသံုးခါ အနည္းဆံုးသြားေရြး ရတာ မွတ္မိပါတယ္။ အိမ္ေထာင္က်ၿပီးေတာ့ ေယာကၡမျဖစ္သူက ေခၽြးမကို အကၤ် ီေရြးဖုိ႔လုိက္ပုိ႔တာ မ်က္ႏွာ ပူရပါတယ္။ သမီးမိန္းကေလးမရွိတဲ့ သားတစ္ေယာက္ပဲေမြးထားတဲ့ မိဘကေတာ့ မိန္းကေလးေတြက အကၤ် ီ အပ္ရင္ ဒီလုိပဲလုိ႔ ထင္မလားမသိပါ။
ေတာင္ဥကၠလာပေစ်းအေၾကာင္း ေျပာပါ့မယ္။ ၁၉၆၅-၆၆ မွာ ေတာင္ဥကၠလာပကို ေျပာင္းပါတယ္။ ေဖေဖလည္း အသက္ ၄၆ ႏွစ္မွာ ပင္စင္ေပးျခင္းခံရပါတယ္္။ ေတာင္ဥကၠလာပမွာေတာ့ ကန္ဘဲ့ေစ်းနဲ႔ နႏၵဝန္ ေစ်း သြားျဖစ္ပါတယ္။ ၿမိဳ႕စြန္က ေစ်းေတြျဖစ္လို႔ ဝယ္လုိ႔ေကာင္းပါတယ္။ လူလည္း အဲဒီတုန္းက ဒီေလာက္မ မ်ားေသးပါဘူး။ ေတာင္ဥကၠလာပနဲ႔နီးတဲ့ ရန္ကင္းက ဂြတ္တလစ္ေစ်း ရွိပါတယ္။ အဲဒီေစ်းေတာ့ မမွတ္မိပါဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ေတာင္ဥကၠလာပေရာက္ၿပီး စီးပြာေရးတကၠသိုလ္တက္ၿပီး အိမ္ေထာင္က်လုိ႔ပါပဲ။ အိမ္ ေထာင္က်ေတာ့ သခ်ာၤဆရားႀကီးေနတဲ့ ျပည္ရိပ္သာလမ္းကို ေသွ်ာင္ေနာက္ဆံထံုးပါရပါတယ္။
ျပည္ရိပ္သာေရာက္ေတာ့ လွည္းတန္းေစ်းနဲ႔ ရင္းႏွီးရပါတယ္။ တစ္ခါတရံ သုခလမ္းမွာရွိတဲ့ ကမာရြက္ ေစ်း ၊ သံတံတားလမ္းနားက ဂြေစ်းကုိ သြားပါတယ္။ ႀကံဳသလုိဝယ္တာျဖစ္ပါတယ္။ သံေစ်းကို ေရာက္ေတာ့ မေရာက္ေတာ့ပါ။ သိမ္ႀကီးေစ်းကိုေတာ့ အေျခာက္အျခမ္းဝယ္္ဖုိ႔ သြားျဖစ္ပါတယ္။ မီးရထားရံုး ( ရန္ကုန္ဘူတာ ႀကီး ) နားမွာ ကုန္တုိက္ (၁) ေပၚလာပါတယ္။ သိမ္ႀကီးေစ်းမွာ ကုန္တုိက္ (၂) ဖြင့္ပါတယ္။ ဒါကလည္း အသစ္ အဆန္းေစ်းပါပဲ။
ကုန္တုိက္ (၁) ဖြင့္ေတာ့ စာေရးသူ လပ္ထပ္ကာစျဖစ္လုိ႔ ေယာကၡမျဖစ္သူနဲ႔ မီးဖုိေခ်ာင္သံုးပစၥည္းေတြ ဝယ္တာမွတ္မိပါတယ္။ ကုိရီးယားက ဖြင့္တဲ့ဆုိင္္မွာ ပုိက္ဆံအိတ္ ၊ ဆပ္ျပာ ၊ အသံုးအဆာင္ေတြဝယ္တာလည္း မွတ္မိပါတယ္။ စေကာ့ေစ်းကိုေတာ့ အရင္ကေလာက္ မေရာက္ေတာ့ပါ။ ဒါေပမယ့္ စေကာ့ေစ်းက သားငါး ေရာင္းတဲ့ေနရာ ၊ စေကာ့ေစ်းေနာက္ဘက္က တံတားေပၚေရာင္းတဲ့ ေစ်းေတြကိုေတာ့ လြမ္းမိတာအမွန္ပါပဲ။
အိမ္ရွင္မေတြနဲ႔ ေစ်းကေတာ့ ခြဲလုိ႔မရတာ အမွန္ျဖစ္ပါတယ္္။ ဘယ္ေနရာေရာက္ေရာက္ ဟင္းခ်က္စရာ ေတြ႔ရင္ မဝယ္ဘဲမေနႏုိင္ပါဘူး။ ေယာက်္ားျဖစ္သူက ဘယ္ေလာက္ေျပာေျပာ တစ္ခုခုေတာ့ ရေအာင္ဝယ္တက္ ပါတယ္။ တစ္ခါတေလ ‘မင္းေစ်းဝယ္ခ်င္ရင္ ေနာက္တစ္ေခါက္လုိက္ပို႔ပါမယ္’ ဆုိတာေတာင္ ေနာက္တစ္ေခါက္ က ေနာက္တစ္ေခါက္ျဖစ္ၿပီး ႀကံဳတုန္းလည္း ရေအာင္ဝယ္တက္ပါတယ္။ ငယ္ငယ္တုန္းက အျဖစ္အပ်က္ေတြပါ။ ခုမ်ားေတာ့ ေစ်းက္ို ဒီေလာက္ သံေယာဇဥ္မထားႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။
ေစ်းအစား ကုန္တုိက္ေတြ ၊ စတိုးဆုိင္ႀကီးေတြ အစားဝင္ေနၿပီးျဖစ္လို႔လည္း ပါပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ ဆုိင္ေတြကလည္း အိမ္ရွင္မေတြအတြက္ လုိအပ္တဲ့ ပစၥည္းေတြ တစ္ဆုိင္တည္းမရပါဘူး။ ဒီဆုိင္မွာရွိတာ ဟုိိဆိုင္မွာမရိွဘူး။ အနည္းဆံုး ႏွစ္ေနရာေလာက္သြားမွ ကုိယ္လုိခ်င္တဲ့ ပစၥည္းရပါတယ္။ ပုိဆုိးတာက အဲဒီဆုိင္ ေတြဟာ တစ္ေနရာနဲ႔တစ္ေနရာ မနီးၾကပါဘူး။ ဒီေတာ့ ေစ်းကို ပစ္ပယ္လုိ႔ မရျပန္ပါဘူး။ ေစ်းက အသံုးဝင္ဆဲပါ ပဲ။
လမ္းေဘးေစ်းသည္ေတြဆီကလည္း ဝယ္ရဆဲပါပဲ။ ကုန္တုိက္ေတြ ၊ ပလာဇာေတြ ၊ ေပၚလာပါတယ္။ ေစ်းလို႔ေခၚလို႔ရသလုိ အဘက္ဘက္ကတုိးတက္ေနတဲ့ ေခတ္ႀကီးမွာ ေစ်းမဟုက္တာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ ေရာင္းသူ ေတြက ေစ်းသည္လုိ႔ ေခၚလုိ႔မရေတာ့ပါဘူး။ သူတို႔က ဝန္ထမ္းေတြျဖစ္လို႔ ဝန္ထမ္းလို႔ေခၚရမွာပါ။ မီးဖုိေခ်ာင္သံုး ပစၥည္းစံု ၊ စားေသာက္ကုန္ေတြ ၊ သားငါးကအစ ရပါတယ္။ ဝန္ထမ္းလို႔ေခၚရမယ့္ ေစ်းေရာင္းတဲ့သူေတြနဲဲ႔ လည္း သိပ္ေတာ့ သဟဇာတမျဖစ္ေသးတာ အမွန္ပဲ။ သူတို႔က ပစၥည္းဘယ္ေလာက္ေရာင္းရ ေရာင္းရ လခစား ဆုိေတာ့ တစ္ခါတေလ စိတ္မပါတာေတြ ေတြ႕ရတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း ပင္ကိုယ္စိတ္ေကာင္းရွိတဲ့ ဝန္ထမ္း ေတြျဖစ္လို႔ ေျပာလို႔ဆိုလုိ႔ေကာင္းပါတယ္။
အဲဒီ ကုန္တုိက္လုိ႔ေခၚတဲ့ ေနရာေတြက အဝတ္အထည္ အသံုးအေဆာင္ အကုန္ေရာင္းပါတယ္။ ဆုိင္ ခန္းႀကီးေတြ ဟိန္းေနသလို ေစ်းေတြကလည္း ေခါင္ခုိက္ေနပါတယ္။ အဲဒီေနရာက ဝန္ထမ္းေတြကေတာ့ သူတို႔ ေရာင္းတဲ့ပစၥည္းေတြ ေစ်းေခါင္ခုိက္ေနသလုိ သူတို႔အမူအရာကလည္း ေခါင္ကိုခုိက္ေနပါတယ္။ ဝယ္သူကို လည္း အထင္အျမင္ေသးတဲ့ အမူအရာနဲ႔ ၾကည့္တက္ပါတယ္။ ေစ်းသည္နဲ႔ဝယ္သူ ၾကည္ျဖဴဖို႔ဆုိတာေတာ့ အဲဒီ ဆုိင္က ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။
အဲဒီ ေစ်းႀကီးတဲ့ဆုိင္ကပဲ ေစ်းခ်ပါတယ္ဆုိလုိ႔ေတာ့ ဝယ္ႏုိင္မယ္မထင္လုိက္ပါနဲ႔။ ေသာင္းဂဏန္း သိန္း ဂဏန္းပါပဲ။ ဒီလုိအခိ်န္မွာဆုိ သခ်ၤာဆရာႀကီးရဲ႕ အေတြ႕အႀကဳံကို နားေထာင္ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ ‘ ဟုိမွ ေစ်းခ်တယ္ဆုိတာ တကယ္ေစ်းခ်တာ။ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ဆုိင္ရွင္းတယ္လုိ႔ဆုိရမယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကုိယ္လုိခ်င္ ေတြ ေစ်းေပါေပါနဲ႔ ဝယ္လို႔ရတယ္။ ႏွစ္တစ္ႏွစ္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးလဆုိရင္လည္း စာအုပ္ေတြ အလကားနီးပါး ေရာင္းတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကေလးဖတ္တဲ့ ႏွစ္စဥ္ တစ္ႏွစ္တစ္ခါထုတ္ေနတဲ့ စာအုပ္ေတြကို ေစ်းေပါေပါနဲ႔ ေရာင္းတယ္။ ၂၀၁၅ ႏွစ္ကုန္မွာ ၂၀၁၅ ကထုတ္တဲ့စာအုပ္ကို ေစ်းေပါေပါနဲ႔ ဝယ္ဖတ္ရတယ္ဆုိေတာ့ မဆုိးဘူးေပါ့’။
သူေျပာတာကို အားက်ၿပီး ဂ်ဴနီယာနဲ႔ သားအမိႏွစ္ေယာက္ ေစ်းခ်တဲ့ကုန္ပစၥည္းေတြဝယ္ဖို႔ ဟန္ျပင္ၾက တာ အေအာင္ျမင္ခဲ့ပါဘူး။ ေမေမရွိစဥ္ုတုန္းက ၃၈ လမ္းေစ်းက လမ္းေဘးကအထည္ေလးေတြ ေလွ်ာက္ဝယ္ တာကို သတိရမိတယ္္။ သခ်ၤာဆရာႀကီးက ျပင္သစ္မွာ ပညာေတာ္သင္သြားေနတာဆုိေတာ့ ဘဘမ်က္စိ ေနာက္ေအာင္ ေခၽြးမနဲ႔ေယာက္ကၡမ ေစ်းဝယ္ထြက္တာ သတိရပါတယ္။
ဘယ္ေလာက္ပဲတုိးတက္ၿပီး လကမာၻကိုေျခခ်ၿပီး ၊ အဂၤါၿဂိဳဟ္မွာ ခုိလႈံဖုိ႔ ႀကီးစားေနတဲ့ ေခတ္ႀကီးမွာ ေစ်းဆုိတာ မေပ်ာက္ကြယ္ႏုိင္ပါဘူး။ ေစ်းဟာ အၿမဲစည္ကားေနပါတယ္။ ေရာင္းသူေရာ ဝယ္သူမွာ ခင္ခင္မင္မင္ နဲ႔ ေရာင္းၾကဝယ္ၾကဆဲပါပဲ။ အခါႀကီးရက္ႀကီး ေစ်းပိတ္ရက္ေတြမွာေတာင္ ေစ်းရုံႀကီးပိတ္ေပမယ့္ ပ်ံက်ေစ်း သည္ေတြ ရွိေနတာမုိ႔ စားသံုးသူအတြက္ အဆင္ေျပပါတယ္။
အိမ္ရွင္မေတြ မီးဖုိေခ်ာင္နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနသလုိ ေစ်းဆုိတာ ကြယ္ေပ်ာက္ဖုိ႔ ခဲယဥ္းပါတယ္။ အိမ္ရွင္မ ေတြကုိ ေစ်းသြားရတာ ေပ်ာ္သလားလို႔ ေမးရင္ မေပ်ာ္ပါဘူးလို႔ ေျဖၾကမယ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့…… သူတို႔က မေပ်ာ္ေပမယ့္ မလုပ္မျဖစ္လုပ္ရမယ့္ ကိစၥပဲေလ။ ဒီေတာ့ ေပ်ာ္ပါတယ္လို႔ အသံတုိးတုိးနဲ႔ ေျပာရမလုိျဖစ္ေန တယ္။ မိသားစုစကားဝုိင္းလု႔ိ တင္စားတဲ့ ထမင္းဝိုင္းေလးအတြက္ ေစ်းက မရွိမျဖစ္ လုိအပ္ခ်က္ျဖစ္ေနတာကိုး။
တကၠသုိလ္ေရႊရီဝင္း အေတြးအျမင္ - အမွတ္ ၂၈၈ -၂၀၁၆ ဇြန္လ
Comments
Post a Comment